Συγχρονιστείτε στο τώρα: Μια ζωή στην αρένα [κυνηγώντας μια σκέψη

Μια ζωή στην αρένα [κυνηγώντας μια σκέψη - σε δύο μέρη]. Μέρος Δεύτερο.

Εδώ το 1ο Μέρος

Τώρα ο άνθρωπός μας έχει μπει να σκέφτεται ότι ίσως και να άργησε να πάρει σαφή θέση και πως το μέλλον ίσως να τον βρει στην ίδια καταραμένη αρένα να σκέφτεται πως ο αυτοκράτορας είναι ένας παλιομαλάκας κι όλο το καθεστώς μια ύβρις, ενόσω οι προελαύνοντες επαναστάτες θα πλησιάζουν...

Κι έτσι να που ο άνθρωπός μας νιώθει ξανά την ορμή της αλήθειας να τον σπρώχνει να σηκωθεί απ' το κάθισμά του και να εκφράσει με θάρρος - πριν οι συνήθεις νομοταγείς πολίτες της κερκίδας προλάβουν να τον πακετάρουν για να τον παραδώσουν στον αιμοσταγή φρουρό - πως όλοι όσοι βρίσκονται μέσα σε αυτή την αρένα είναι ηλίθιοι και σκλάβοι, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου - που βεβαίως και θα ζήσει έναν αργό και βασανιστικό θάνατο στα χέρια των σαδιστών δήμιων του αυτοκράτορα, αν τολμήσει να κάνει κάτι τέτοιο.
Και αυτή η περίπτωση είναι πολύ σκωπτική διότι θα πεθάνει δίχως να έχει προλάβει να καταγράψει αναλυτικά και με σαφήνεια τις ιδέες του για έναν καλύτερο κόσμο.

Όμως τι γίνεται αν το μέλλον φέρνει χειρότερους αυτοκράτορες και συγγραφείς; Τι γίνεται αν φέρνει χειρότερο πλήθος; Τι να γίνεται; Παχαίνει το σκώμμα, αυτό γίνεται. Αλλά το μέλλον; Ποιο μέλλον ακριβώς; Εκατό χρόνια μπροστά; Διακόσια; Χίλια διακόσια; Μπορούν να ταξιδέψουν τόσο μακριά οι ιδέες του οποιουδήποτε; Θα έχουν κάτι να πουν; Όμως κι απ' την άλλη... που φτιάχνεται το μέλλον αν όχι στο παρόν;

Αα, μια μέρα στην αρένα δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση διότι, παρόλο που τα γεγονότα της αρένας μπορούν να προβλεφθούν με ικανοποιητική ακρίβεια, τα κρυφά γεγονότα, αυτά που στους νόες λαμβάνουν τόπο και τα γνωρίζει μονάχα ο θεός, είναι πιο αγωνιώδη και κρίσιμα από το αιματοβαμμένο θέαμα.
Και οι εκκρεμότητες ακόμα περισσότερο! Ίσως ο αυτοκράτορας να ξέρει ότι ο άνθρωπός μας ανήκει σε αυτούς που, μολονότι κάθονται φρόνιμα στις κερκίδες της αρένας και παρακολουθούν τα διδακτικά της θεάματα, δεν έχουν λάβει ακόμα σαφή θέση.
Κι η εποχή που είχε κάποιος τη δυνατότητα να είναι ουδέτερος δεν βιωνόταν ούτε καν τότε που δεν υπήρχαν επαναστάτες...

Βέβαια, ο αποκλεισμός της ουδετερότητας υψώνει ανυπέρβλητες δυσκολίες στην αντικειμενικότητα. Όμως απ' την άλλη... και η υπερβολική αντικειμενικότητα ορθώνει ανυπέρβλητες δυσκολίες στην αλήθεια. Και η ζωή έχει τον τρόπο να τ' αναδεικνύει αυτά τα θέματα, σαν να είναι ένα μικρό παιδί που συνέχεια ρωτάει και ρωτάει και ρωτάει και... [πάψε πια!] , κάνοντας τους μεγάλους να νιώθουν άβολα με την άγνοια τους.
Ορίστε: Ένας φίλος του ανθρώπου μας τον ενημέρωσε τις προάλλες ότι κάποια κείμενα του έφτασαν μέχρι την αυλή του αυτοκράτορα και τελικά στον ίδιο τον αυτοκράτορα που τα διάβασε και τα πρόσεξε. Και αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα για τον άνθρωπό μας γιατί τα εν λόγω κείμενα δεν τα έγραψε για να τα διαβάσει ο αυτοκράτορας και, για πυκνότερη ακρίβεια, ο αυτοκράτορας ήταν ο μοναδικός ''άνθρωπος'' που δεν έπρεπε να τα διαβάσει.
Και γιατί; Μα γιατί ήσαν πολύ ουδέτερα σχετικά με το ζήτημα εκείνων των τρελών που κατέφυγαν οπλισμένοι στα καταπράσινα βουνά με τα γαλήνια ξέφωτα. τόσο ουδέτερα... που κάποιος κακοπροαίρετος θα μπορούσε να πει ότι εμμέσως λάμβαναν θέση υπέρ τους - όπως συμπτωματικά σημείωσε ένας απ' τους αυλικούς συγγραφείς και παλιός αντίζηλος του ανθρώπου μας σε μια ξεχασμένη ερωτική ιστορία απ' αυτές που ποτέ κανείς δεν τις ξεχνάει.

Ο άνθρωπός μας τώρα σκέφτεται ότι όσοι τον περιτριγυρίζουν ίσως να είναι τα κουρδισμένα όργανα του αυτοκράτορα που ετοιμάζονται να τον βουτήξουν και να τον πετάξουν μέσα στην αρένα, την ώρα που στο πρόγραμμα θα μπαίνουν τα εξωτικά θηρία.
Ίσως ο αυτοκράτορας, πάνω σ' ένα απ' τα περιλάλητα μεθύσια του, ή εντός της θολούρας ενός αγουροξυπνήματος με πονοκέφαλο [παλιομεθύστακα!], ν' ανέθεσε στον παλιό αντίζηλο του ανθρώπου μας να επιληφθεί αυτός του ζητήματος. Και αυτό σημαίνει ότι, αν ο άνθρωπός μας δεν ριχθεί από στιγμή σε στιγμή στα εξωτικά θηρία για να έχει έναν άγριο και παραδειγματικό θάνατο δημοσία δαπάνη, οι φονιάδες του ίσως ήδη να καιροφυλαχτούν έξω απ' το ταπεινό του σπίτι.
Και τα βουνά; Αα, τα βουνά είναι μακριά για να ξεκινήσει και να πάει εκεί δίχως προετοιμασία ή πρότερες συνεννοήσεις. Και οι συνεννοήσεις είναι απαραίτητες διότι, πέρα από το ζήτημα της τύχης των οικείων του, οι επαναστάτες μπορεί να τον ερμηνεύσουν ως πράκτορα του εχθρού αν εμφανιστεί ξαφνικά μπροστά τους. Ιδίως άπ' τη στιγμή που τα κείμενα του σχετικά με τον αυτοκράτορα είναι τόσο ουδέτερα... που κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι εμμέσως τον δικαιώνουν...

Ε λοιπόν καλά σκεφτόταν σήμερα το πρωί να μην πατήσει το πόδι του στην αρένα δίχως καθαρό μυαλό κι ένα κάποιο σχέδιο. Και οι από μηχανής θεοί; Που είναι οι από μηχανής θεοί; Δεν υπάρχουν όπως δεν υπάρχουν η αξιοκρατία και η δικαιοσύνη σε έναν κόσμο όθε γίνονται αυτοκράτορες εκείνοι που ψωνίζουν όπλα απ' του Γοργία.
Ή μήπως να ξεχάσουμε ότι οι καλλιεργημένοι Αθηναίοι καταδίκασαν σε θάνατο τον Σωκράτη επειδή ειρωνευόταν όλο τον κόσμο κι έκανε τους πάντες να αισθάνονται ηλίθιοι. Και τί; Επρόκειτο για έναν διαγωνισμό εξουσίας στον οποίο κέρδισαν εκείνοι οι λαοπλάνοι, που έπεισαν τους πολίτες να κάνουν έναν φόνο που σχεδίαζαν οι ίδιοι; Καμία έκπληξη. Τα ίδια και τα ίδια μας πρήξατε τ' αρχ...

Τώρα ο άνθρωπός μας σκέπτεται ότι πρέπει να σηκωθεί και να φύγει γρήγορα από την αρένα και απ' την ασφυκτική πολιτεία, που κανοναρχείται από τη βαρβαρότητα. Και πρέπει γρήγορα να βρει εκείνον τον φίλο του που ξέρει κάποιον απ' τους επαναστάτες και να του ζητήσει να τους ρωτήσει αν θα ενδιαφέρονταν να τον εντάξουν στις δυνάμεις τους. Ή έστω να του κλείσει μια συνάντηση μαζί τους.
Και στη συνάντηση αυτή ίσως θα μπορούσε να τους εξηγήσει ότι, ο αυτοκράτορας και οι αυλικοί του, τον βλέπουν ως έναν απ' τους κρυφούς εχθρούς της εξουσίας τους. έναν εχθρό που, με τη διακριτική και αντικειμενική κριτική του, επηρεάζει έναν κύκλο ισχυρών ανθρώπων και πιο συγκεκριμένα, εκείνους που οι πιο φρέσκιες απ' τις ατελείωτες συνωμοσίες του παλατιού, τους παραγκώνισαν στο δωμάτιο της δυσμένειας του αυτοκράτορα - σε εκείνο που συνορεύει με την τουαλέτα του...

Ίσως θα μπορούσε να τους εξηγήσει ότι η ουδετερότητα του απέναντι σε μια απαιτητική και αιμοβόρα εξουσία ήταν τωόντι μια επικίνδυνη πράξη - κι ας μην ήταν φυσικά τόσο επικίνδυνη όσο η ξεκάθαρη θέση που πήραν οι επαναστάτες κραδαίνοντας όρκους και σπαθιά. Και θα μπορούσε ίσως να τους πείσει ότι την όψιμη ένταξή του στον αγώνα τους, θα μπορούσαν να τη διαφημίσουν ως δικαίωση του.
Και βέβαια, ας μην ξεχνάμε πως οι πολιτικές μετακινήσεις είναι, αν μη τι άλλο, θεμιτές και άκρως απαραίτητες ειδάλλως καμία εξουσία δεν θα είχε αμφισβητηθεί ποτέ και οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες θα είχαν πάντα μια και αμετάβλητη ουσία - όπως δηλώνει άλλωστε και ο αυτοκράτορας για την εξουσία του.
Μα ναί! Αυτό πρέπει να κάνει ο άνθρωπός μας αφού δεν πήγε απ' τους πρώτους με τους επαναστάτες και αφού τον αυτοκράτορα τον θεωρεί ως έναν μικρόνοο παλιομαλάκα που κυβερνά αυταρχικά μια άθλια πολιτεία με βάρβαρα θεάματα και αδίστακτους αυλικούς.

Βέβαια οι επαναστάτες θα μπορούσαν να του πουν ότι έρχεται μαζί τους τώρα που έγιναν ισχυροί και πραγματικά απειλητικοί, αλλά ο άνθρωπός μας θα μπορούσε να τους απαντήσει με τα διακριτικά κείμενα του, στα οποία ουδέποτε τους κακολόγησε ή τους λοιδόρησε.
Και ότι, ούτως ή άλλως, πάλι ρισκάρει τα πάντα μιας και, παρότι οι επαναστάτες είναι πλέον ισχυροί και υπολογίσιμοι, ακόμα δεν κέρδισαν τη μάχη. [ακολούθα τώρα τη ροή φίλε] τη μάχη που ο ίδιος μπορεί να τους βοηθήσει να κερδίσουν - μιλώντας αυτή τη φορά χωρίς διακριτικότητες - διότι, όπως όλοι άλλωστε γνωρίζουν, είναι ένα πρόσωπο σεβαστό στην πολιτεία κυρίως, ένεκα της διακριτικής αντικειμενικότητας του. Ένα πρόσωπο του οποίου τη γνώμη είναι αρκετοί εκείνοι που την λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους.
Και σε όλα αυτά θα μπορούσε να συμπληρώσει ότι το ρίσκο του είναι διπλό γιατί, εκτός από τη μικρή εκκρεμότητα της νίκης επί των αναρίθμητών και σκληροτράχηλων ορδών του αυτοκράτορα, καραδοκεί και το ενδεχόμενο οι επαναστάτες, αν κερδίσουν, να γίνουν μεγαλύτεροι μαλάκες από τον αυτοκράτορα, τον οποίο σκοπεύουν να ανατρέψουν με την δικαιολογία ότι είναι ο μεγαλύτερος.

Συνεπώς η διστακτική του συμπεριφορά καθοριζόταν τόσο καιρό απ' τις εύλογες αμφιβολίες που η πείρα και η διορατικότητα κατασκευάζουν αντάμα στο εργαστήρι της σκέψης. Και αυτές είναι περιπέτειες στις οποίες εμπλέκονται όλοι οι έξυπνοι, μετριοπαθείς και ανυπόκριτοι άνθρωποι, καθώς και όλοι όσοι ήρθαν σε αυτή τη ζωή για να ζήσουν και να δημιουργήσουν και όχι για να υπακούουν στις προσταγές του κάθε ημίτρελου μαλάκα. Και εμπλέκονται, αργά ή γρήγορα, διότι, σε αυτή τη ζωή, πέρα από όλα τ' άλλα, μονίμως εμφανίζονται κάποιοι που θέλουν να τη � �ιασύρουν και να την σύρουν στο χθαμαλό επίπεδο της ύπαρξής τους.
Εξάλλου αυτός, ανάθεμα την τρέλα μας, το μόνο που επιδιώκει είναι ο τερματισμός της αποσαθρωτικής αθλιότητας και η γέννηση ενός καθεστώτος δικαιοσύνης, ελευθερίας και ουσιαστικής προόδου. Μα ναι! Αυτά θα τους πει - αν προλάβει και τους συναντήσει.

Καθώς τώρα ο άνθρωπός μας ελέγχει τους τύπους που τον περιβάλλουν, αναζητώντας να βρει ένα υπερβολικά ύποπτο μούτρο ή ένα υπερβολικά ύποπτο βλέμμα [πράγματα που δεν είναι και πολύ σπάνια στην κερκίδα μιας αρένας όπου οι παρευρισκόμενοι δεν φημίζονται για την συμπάθεια τους προς τους συγγραφείς, ή τους φιλοσόφους] ο άνθρωπός μας σκέφτεται ότι η κατάσταση του, η κατάσταση στην οποία τον έμπλεξε η φιλαλήθης και ουμανιστική νοοτροπία του, θα μπορούσε να ήταν ακόμα χειρότερη! Κατά πρώτον, αν δεν υπήρχαν επαναστάτες και κατά δεύτερον, αν σ' � �υτή την αρένα έπαιζαν θέατρο κι ο αυτοκράτορας δεν ήταν ένας παλιομαλάκας.

Διότι... ακόμα κι αν ο αυτοκράτορας ήταν ένας φωτισμένος και καλλιεργημένος ηγήτορας που προωθούσε τις τέχνες και τις επιστήμες, το θεμελιώδες πρόβλημα της αυταρχικής εξουσίας του θα εξακολουθούσε να υπάρχει.

Μπορεί σε αυτή την περίπτωση ο άνθρωπός μας να μην ανησυχούσε για την ζωή του και τη ζωή των οικείων του, αλλά θ' ανησυχούσε για την διανοητική του ελευθερία μιας και κανείς, ποτέ, δεν είναι πράγματι ελεύθερος όταν υπάρχει μια αυταρχική εξουσία - όσο πεφωτισμένη κι αν είναι [ή νομίζει ότι είναι] αυτή. Ίσως μερικά προβλήματα να λύνονται με δικαιότερο τρόπο και δίχως την παραδοσιακή βία, ίσως κάποια λαμπρά πνεύματα να βρίσκουν πόρους και χώρο για να δράσουν και ν' ανθίσουν άνευ του φόβου για το πλήθος, αλλά εξουσία ίσον βία και απώλεια της π� �αγματικής ελευθερίας.

Κι αυτό δεν σημαίνει πως η λαοκρατία, η οι διάφοροι ανάμικτοι τρόποι, δεν δύνανται ν' ασκήσουν άδικη και καταστροφική διακυβέρνηση. Αυτό είναι άσχετο. Είναι δευτερεύουσας σημασίας. Δηλαδή ο γιατρός δεν θα πει:
- «Δεν σώζω έναν άνθρωπο επειδή έτσι κι αλλιώς κάποια στιγμή θα πεθάνει».
Κι ο χτίστης δεν θα πει:
- «Δεν χτίζω ένα σπίτι γιατί μπορεί να γίνει σεισμός και να το γκρεμίσει, ή επειδή όλα κάποτε σκόνη θα είναι»
Τούτα τα λόγια ισοδυναμούν με άρνηση της ζωής και της κίνησης. Αυτό που έχει σημασία είναι η πορεία προς τη συνειδητοποιημένη ελευθερία [να συνυπάρχουμε λεύτεροι] συνεπώς οι κάθε είδους και ονομασίας αυτοκράτορες αποκλείονται, είτε είναι πεφωτισμένοι και καλλιεργημένοι, είτε είναι ραδιούργοι, αδίστακτοι, ακόλαστοι, έκφυλοι παλιομεθύστακες, όπως αυτός που τον κοίταξε φευγαλέα από μακριά πριν από μια στιγμή. Ήταν άραγε αυτό το βλέμμα ένα κάλεσμα, η καταδίκη του, ή μια προειδοποίηση; Κοίταξε άραγε αυτόν, ή κοίταξε τυχαία προς την κερκίδα;
Ένα είναι σίγουρο: χωρίς αυτοκράτορες δεν θα χρειαζόταν ν' ανησυχεί για τέτοια ζητήματα.

Ο άνθρωπός μας έλαβε την απόφαση του. Θα πάει να βρει τον φίλο του για να του κλείσει μια συνάντηση με τους επαναστάτες. Κι αν αυτός δεν μπορεί, θα πάει μόνος του.
Αν τον προλάβουν τα όργανα του αυτοκράτορα, θα βροντοφωνάξει πως ο αυτοκράτορας είναι ένας παλιομαλάκας και θα πεθάνει περίπου σαν ήρωας.
Αν προλάβει να πάει στους επαναστάτες, θα εργαστεί για το τέλος του αυτοκράτορα αλλά και για να γίνουν οι νέες δυνάμεις καλύτερες και όχι χειρότερες - όπως τόσο συχνά συμβαίνει. Κι αν οι νέες δυνάμεις ηττηθούν... θα ήταν ένας δίκαιος αγώνας,

Όσο για τους συγγραφείς και τους φιλοσόφους που γίναν αυλικοί του αυτοκράτορα και μπορεί κάποιων ανερμάτιστων οι αγαπημένοι να είναι. έ... αυτοί είναι απλώς μερικοί ακόμη σκλάβοι του, άρα ανελεύθεροι και διεφθαρμένοι.

Ο άνθρωπός μας σηκώνεται χαμογελαστός, φανταστείτε τον, κι αρχίζει να προχωρά προς την έξοδο. Πηγαίνει σπίτι να ειδοποιήσει τους οικείους του για τις αποφάσεις του.